Miejsce Hipokratesa i Samarytanina we współczesnej medycynie, czyli etyczna formacja pracownika służby zdrowia w świetle Nowej Karty Pracowników Służby Zdrowia

Autor

Słowa kluczowe:

przysięga Hipokratesa, Dobry Samarytanin, etyka lekarska, formacja sumienia

Abstrakt

Wydana przez Papieską Radę ds. Służby Zdrowia Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia przywołuje we wstępie i w zakończeniu Przysięgę Hipokratesa. Podobnie we wstępie przypomina o ewangelicznej przypowieści o dobrym Samarytaninie. Niniejszy artykuł wykazuje, że w przywołaniach tych nie chodzi o zwykłe przypomnienie tych ważnych dla etyki lekarskiej starożytnych tekstów. Zacytowanie Przysięgi Hipokratesa oraz przypowieści o dobrym Samarytaninie wskazuje na ich aktualność. Te powszechnie znane teksty syntetyzują wiele szczegółowych zagadnień poruszanych przez bioetykę i etykę lekarską, wnikliwie omówionych w Nowej Karcie, a także, co chyba jest najważniejsze, wytyczają drogę formacji sumienia pracowników służby zdrowia, która winna przebiegać dwutorowo: poprzez refleksję etyczną, dokonywaną na płaszczyźnie rozumowej oraz poprzez zgłębianie na płaszczyźnie wiary przesłania moralnego, płynącego z objawienia chrześcijańskiego, a wyjaśnianego i głoszonego przez nauczanie Kościoła.

Biogram autora

Antoni Bartoszek, Uniwersytet Śląski w Katowicach. Wydział Teologiczny

Ur. 1968 r. w Rudzie Śląskiej; prezbiter archidiecezji katowickiej, teolog moralista; profesor Uniwersytetu Śląskiego, dziekan Wydziału Teologicznego; równocześnie kapelan w Ośrodku dla Niepełnosprawnych w Rudzie Śląskiej. Autor i redaktor kilku książek naukowych, autor kilkudziesięciu artykułów naukowych z teologii moralnej społecznej, bioetyka, etyki seksualnej, nauk o rodzinie.

Bibliografia

Dokumenty Kościoła

Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae (25.03.1995), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/encykliki/evangelium_1.html [dostęp: 31.08.2019].

Benedykt XVI, Encyklika Spe salvi (30.11.2007), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/encykliki/spe_salvi-30112007.html [dostęp: 31.08.2019].

Franciszek, Przemówienie na konferencji poświęconej projektowi duszpasterskiemu „Evangelii gaudium” (19.09.2014), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/evangelii_19092014.html [dostęp: 31.08.2019].

Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Dignitas personae (12.12.2008), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kdwiary/dignitas_personae_12122008.html [dostęp: 31.08.2019].

Papieska Rada ds. Służby Zdrowia, Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia – tłumaczenie polskie, Katowice 2017.

Dokumenty prawa państwowego

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (1997), http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970780483/U/D19970483Lj.pdf [dostęp: 31.08.2019].

Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży z dnia 7.01.1993 roku, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU-19930170078/U/D19930078Lj.pdf [dostęp: 31.08.2019].

Literatura

Bartoszek A. (2005), The Samaritan Paradigm in modern palliative care, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”, 38 numer specjalny, s. 179-189.

Beauchamp T.L., Childress J.F. (1996), Zasady etyki medycznej, tłum. W. Jacórzyński, Warszawa.

Biesaga T. (2006), Elementy etyki lekarskiej, Kraków.

Bołoz W. (2009), Rezygnacja z uporczywej terapii a prawo do życia (8.10.2009) – artykuł zamieszczony na portalu Medycyna praktyczna dla lekarzy – mp.pl/etyka/kres_zycia [dostęp: 31.08.2019].

Bołoz W., Höver G. red. (2002), Utylitaryzm w bioetyce. Jego założenia i skutki na przykładzie poglądów P. Singera, Warszawa.

Brzeziński T. (2002), Etyka lekarska, Warszawa.

Hartman J. (2009), Bioetyka dla lekarzy, Warszawa.

Singer P. (2003), Etyka praktyczna, tłum. A. Sagan, Warszawa.

Singer P. (1997), O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, tłum. A. Alichniewicz, A. Szczęsna, Warszawa.

Stanisz P., Pawlikowski J., Ordon M. red. (2014), Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty etyczne i prawne, Lublin.

Zimowski Z. (2017), Słowo wstępne, w: Papieska Rada ds. Służby Zdrowia, Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia – tłumaczenie polskie, Katowice.

Opublikowane

2019-12-01